HİSARBEY KİLİSE CAMİİ– DİDİM /AYDIN

   Didim ilçesinde yer alan Hisarbey Camii kiliseden camiye çevrilmiştir. Özellikle 20.yy başlarından itibaren Apollon Tapınağı nedeniyle uluslar arası yoğun ilgi gösterilen ören yerinin hemen yanında olmasına rağmen pek ilgi çekememiştir.

   Caminin şimdiki adı tanıtım levhasına göre Eski Mahalle Hisar Camiidir. Buradaki levhaya göre yapım tarihi 1830 yazmaktadır. Ama bu tarihin kiliseye mi yoksa camiye mi ait olduğu bilinmemektedir. Cami görevlisinden aldığımız bilgiye göre 1930 yılına kadar kilise olan yapı bu tarihten itibaren cami olarak kullanılmaya başlanılmıştır.
   Zaman içinde onarım ve müdahaleler gören camii dışı sıralı moloz taş örgülü, iç yüzeyleri çimento sıvalı üzeri alaturka kiremit örtülü olarak günümüze ulaşabilmiştir. Büyük orta nefin iki yanında yan nefler ile 3 neften oluşan kilisenin absid kısmı 1980lerde onarım sırasında kesilerek kapatılmıştır.
   1960lardaki fotoğraflarda mihrap niş şeklinde dışa taşmış görünmektedir. Ancak zaman içerisindeki müdahaleler sırasında bu çıkma kapatılmış iç kısımda ahşap çıtalar ile mihrap oluşturulmuştur.
   Ayrıca camii kullanımı için gerekli olan ahşap vaaz kürsüsü ve minber de eklenmiştir. Ayrıca içeride kısmi onarımlar yapılmış özgün döşemeden 46cm yükseltilerek yeni bir ahşap döşeme oluşturularak üzeri halı kaplanmıştır. Ancak bu yükseltme yapılırken rölöve projesinde de gösterildiği gibi kısmi olarak zeminde üzeri cam örtülü bir pencere bırakılmıştır. Halı altındaki bu kısımdan özgün döşeme kotu ile benden duvarından yaklaşık 1.50cm genişliğindeki sekinin izleri görülebilmektedir.
    Absid cephesinde ise, absidin kapatılmasıyla özgün halinde olmayan yeni 3 pencere açılmıştır. Tüm pencereler yine 1980lerdeki onarım sırasında yenilenmiştir.
   Üst örtüsündeki kiremitlerin de yenilendiği anlaşılmakta ayrıca eski fotoğraflarda üzeri sıvalı görünen merkezi kubbenin üzeri de alaturka kiremit örtülmüştür.