FATİH CAMİ (HAGİOS STEPHANOS KİLİSESİ ) – TİRİLYE – MUDANYA – BURSA

Tirilye’de bulunan Hagios Stephanos Kilisesi, şu an cami olarak hizmet veriyor. Güney Marmara’daki en eski ve özgün Bizans kiliselerinden biri olan yapı, 610-850 yılları arasından günümüze kadar gelen ender Bizans mimarisi yapılarındandır. Camiye çevrilen bu kilisenin ilk ismi Aya Todori olarak biliniyor.
Kapısında Hicri 968, Miladi 1560 yazılı olan kilise, daha sonra adı Fatih Camii olarak değiştirilerek kullanıma açıldı.
Kenolakkus Manastırı Kilisesi adıyla da bilinir. Girişinde Bizans stili sütun başlıklarına sahip yapının 19 metre yüksekliğinde kubbesi bulunuyor. Çift kademeli kasnağa oturan konik kubbesi binanın en gösterişli kısmıdır.
16. yüzyıl Osmanlı döneminde satın alınarak camiye çevrilmiş, bununla ilgili olarak Arap harfleri ile Osmanlıca yazılmış iki belge vardır. Bunlardan biri kilisenin batı cephesinde, giriş kapısı hizasında saçak altındaki kitabede yer alıyor.
Caminin batısındaki avlu duvarına Hasan İbn Ali adında bir şahıs tarafından bir çeşme yaptırılmıştır. 1855’teki şiddetli depremde, yapının minaresiyle kubbe ve güney duvarı hasar görmüş ve onarılmıştır. Temmuz 1920’de bölgenin Yunan ordusu tarafından işgali sırasında, yerli Rumlar tarafından bir süre kiliseye dönüştürüldüğü, ancak Eylül 1921’de buraya gelen Kral Konstantinos’un karşı çıkması üzerine yeniden cami olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır.
KAYNAK: MUDANYA BELEDİYESİ