NAMAZGÂH – PRİZREN / KOSOVA
Osmanlı Devleti’nin 500 yıla yakın hüküm sürdüğü ve bugün bağımsız bir ülke olan Kosova’nın hemen her köşesinde Osmanlı dönemine ait eserler görmek mümkün.
Barındırdığı tarihi yapılarla Kosova’nın önemli turizm şehirlerinden Prizren’deki Namazgâh, şehirdeki ilk Osmanlı eseri olma özelliği taşıyor. Prizren halkı arasında “Kırık Cami” olarak da anılan Namazgâh, bugün şehrin önemli turistik mekânlarından biri.
Prizren’deki bu önemli kültür mirasının, Osmanlı ordusunun 1455 yılında fethettiği şehirde, askerlerin dini vecibelerini yerine getirmeleri için bizzat Fatih Sultan Mehmet’in emri ile inşa edildiğine inanılıyor.
Osmanlılardan sonra yerine sağlık ocağı ve iş yeri yapıldı
Namazgâh’a bitişik olan minarenin yanı sıra minber ve mihrabın duvarları da kesme ve kuru taştan inşa edilirken, daha önce 6,3 metre yüksekliğinde olan minarenin, zamanla taşlarının sökülüp 5,85 metreye düşürüldüğü kazı belgelerinde görülüyor.
1912’deki Balkan Savaşları ile Osmanlı egemenliğinin Kosova’da son bulmasının ardından şehre giren Sırp askerlerinin, ilk iş olarak Namazgâh üzerinde fotoğraf çektirdiği de biliniyor. Bu tarihten sonra uzun bir süre sahipsiz kalan Namazgâh alanına, dönemin idaresi tarafından sağlık ocağı ve bir iş yeri yapıldı.
Namazgâh kalıntılarının bulunduğu alanda 1969 ve 1989 yıllarında arkeolojik kazılar gerçekleştirilse de proje tamamlanmadan yarıda bırakıldı.
1990 yılında bayram namazı kılındı
Prizren’deki Müslümanlar, Namazgâh’ın varlığına dikkati çekmek ve eseri restore etmek amacıyla 1990’da bu alanda bayram namazı kıldı.
NATO’nun Kosova’daki barış gücü bünyesinde görev yapan, o dönemdeki adıyla Kosova Türk Tabur Görev Kuvveti Komutanlığı ile Prizren Belediyesi ve Prizren Tarihi Anıtları Koruma Enstitüsü arasında 28 Ağustos 2001’de imzalanan protokolle başlayan yenileme çalışmaları, 5 Nisan 2002’de tamamlandı.
Aslına uygun olarak inşa edilen Fatih Sultan Mehmet Namazgâh’ın arazisinde bulunan iş yeri de Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) iş birliğinde Gazi Üniversitesinden gelen heyetin gözetiminde yıkıldı ve Namazgâh’ın çevre düzenlemesi yapıldı.
Prizren’de yaşayan Türk ve diğer Müslüman halklar için büyük öneme sahip Namazgâh, şehirdeki en eski Osmanlı eseri olması nedeniyle bugün de halkın ve turistlerin en çok ziyaret ettiği mekânlar arasında yer alıyor.
Kaynak: aa.com.tr