CEVAHİRCİ HAN – İZMİR

    Basmane semti Hurşidiye Mahallesi Anafartalar Cad. No:617 bulunan han; 2018 yılının Ekim ayına kadar özgünlüğü büyük ölçüde koruyarak kortejo mimarisini yansıtmış olan bu tarihi yapı yeni sahipleri tarafından yıktırılınca, bir kentsel miras daha ne yazık ki kaybedilmiş.

    Kapısından içeri girene kadar fark edilmez kortejolar; Avrupa’nın çeşitli ülkelerinden göç etmek zorunda bırakılmış Yahudiler, bu korunaklı ve gösterişsiz yuvalarda bir arada yaşamışlar. Birbirinin aynısı olan odalarının ortadaki avluya baktığı; mutfağı, tuvaleti, banyosu ortak olan bir mekân.

    Burası eskiden Paşayakov Kortejosu’ymuş. Paşayakov, Paşa Konağı anlamına geliyor. Büyük olasılıkla 1841 yılında Yahudi mahallelerine büyük zarar veren yangından sonra yapılmış. Hanın önceki sahibi Fikret Cevahirci’nin Mısır’dan gelen büyük dedesi Halil Tevfik Bey burayı satın alarak 45 odalık bir kortejo inşa etmiş.

    Yahudiler ayrıldıktan sonra, burada çoğunlukla Batı Anadolu’daki illerden mevsimlik işçi olarak gelenlerle Romanlar birlikte yaşamış. O dönemler buraya Uzun Han Aile Evi de denirmiş. Onların ardından ise ayakkabıcılara ev sahipliği yapmış han. Işıkkent’teki ayakkabıcılar sitesinin yapılmasından sonra mekân yeniden terk edilmiş, sadece birkaç tekstil atölyesi kalmış.

KAYNAK: VİSİT İZMİR