ÇALÇI KÖYÜ KUŞ EVLİ CAMİ – MİHALIÇCIK – ESKİŞEHİR
Mihalıççık İlçesi’nin 13 kilometre kuzeyinde bulunan Çalçı Köyü’ndedir. Caminin Osmanlı Dönemi’ne ait olduğu ve adının Babüsaade Ağası “Mehmet Ağa Camii” olduğu belirtilir. Cami kare planlı, tek mekânlı, kubbeli ve kubbe kasnağı çokgenlidir. Önünde üç kemerli, üç kubbeli son cemaat yeri bulunur. Minaresi tek olup çok kenarlıdır. Plan tipi ve diğer mimari özelliklerine göre cami, 16-17. yüzyıl Osmanlı camilerine benzemektedir.
Son cemaat yerinin doğusundaki en dış sütunu, ibadet mekânının kuzeybatı köşesine birleştiren kemer üzerinde yer alan kuş evi bir geç devir özelliğidir. Halk arasında kuş evinin caminin maketi olduğu söylenmektedir. Caminin kıble tarafında ise güzel bir çeşme bulunur. Sivri kemerli aynasında 1850 tarihli bir yazıt ve altta iki adet niş bulunur. Kemer üstünde ve yanlarında rozet süsleri vardır. Çeşme tek oluklu olup hâlen buz gibi soğuk suyu gürül gürül akmaktadır.
1488 YILINDA İNŞAATI BAŞLADI Mihalıççık ilçesinin Çalçı Köyü’nde bulunan Cami inşaatına 1488 yılında başlanmış,1520 tarihinde tamamlanmıştır. Caminin Osmanlı dönemine ait ve adının Babü’s-saade Ağası “Mehmet Ağa Camii” olduğu da belirtilir. Dönemin Padişahlarının yanında 15 yıl çalışıp vezirlik makamına kadar yükselen Çalçı’lı Mehmet Ağa, Padişah II. Bayezid’e artık köye dönmek istediğini söyleyince Padişah, Mehmet Ağa’ya istediği bir şey olup olmadığını sormuş. Mehmet Ağa köyüne bir Cami yapılmasını talep etmiştir. Padişah da bu isteğini kabul etmiş ve Camiyi yaptırmıştır. Üsküdar’da Mehmet Ağa ismindeki çeşme de bu kişi adına yapılan bir çeşmedir. Günümüzde mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğüne aittir.
Kaynak: Eskişehir Valiliği.(2014). Eskişehir Rehber