KETHÜDA MUSTAFA AĞA KÖŞE ÇEŞMELERİ – KUŞADASI
Bu iki çeşme Hacıfeyzullah Mah. İleri Sk. ve Güzel Sk.’ların kesiştiği noktada bulunmaktadır. Sokaklardan birine bakan çeşmede kitabe var ama yapım kitabesi mi tamir kitabesi mi belli değil. Yalnız Çeşmenin üzerinde Kitabe yerinde bulunan taşın üzerinde
“İBRAHİM KALİÇLİ HAYRATIDIR
2 9 54 “ yazısı okunuyor. Kitabe çirkin bir şekilde boyanmış ve badana çekilmiş. Yazı tam olarak okunamıyor.
Diğer sokağa bakan çeşmenin üzerinde bir kitabe mevcut, bu kitabede de
“OSMANLI KETHÜDASI MUSTAFA AĞA
BU ÇEŞMEYİ EYLEDİ SEBİLİ AYAN
MESKENİ OLSUN CENNATİ ALİYAN
SENE 1230”
Yazısı okunuyor. Buradan da bu çeşmeyi Osmanlı Kethüdası Mustafa Ağa’nın H.1230 yılında yaptırdığı anlaşılıyor.
Her iki çeşme de günümüzde kullanılmıyor, suları kesilmiş ve bakımsız durumda, Mustafa Ağa çeşmesinin önüne çirkin bir şekilde İtfaiye borusu konulmuş, çeşmenin görüntüsünü büyük ölçüde çirkinleştirmiş.
Eski kent alanında bugün çoğu yok olan 75’e yakın tarihi sokak çeşme bulunuyordu. Bugünkü kale duvarları ile çevrili “Kale İçi Mahallesi” alanı ilk sakinlerinin Türk kökenliler olduğu söylenmelidir. Ve 1610’lu yıllarda kente taş kanallarla getirilen Değirmendere’si suyu, ilk olarak buradaki düzlük alana ulaştırılmıştır. Daha sonraki yıllarda eski kent yamaçlarına (Cami atik ve Hacı Feyzullah’ın bir bölümü) ve Türkmen Mahallesi’ne aynı hattan su verilmiştir. “Kültür Bakanlığı İzmir 2 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu” kararıyla kentimizde bulunan bazı çeşmeler koruma altına alınmıştır. Kurulun konuyla ilgili İzmir’de 19. 1. 1994’de yaptığı toplantıda (toplantı tarih ve No: 19.1. 1994-327. karar tarih ve no: 19.1. 1994-3779) 25 adet “anıtsal yapı ”nın koruma altına alındığı belirtilmektedir. Bu karar “Liste:1” olarak belirtilmiştir. “Aydın İli Kuşadası İlçesi’nde Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Yüksek Kurulu’nun 3.7. 1987 Gün ve 3495 Sayılı Kararı ile Tescil Edilen Anıtsal Yapıların Listesi” içinde (“Liste:1”) koruma altına alınan ( Sıra No: 19-25) 7 çeşme bulunmaktadır. Ayrıca “Liste: 4”de aynı kurulun “ 15.12. 1993 Gün ve 3674 Sayılı Kararı ile Tescil Edilen Anıtsal Yapılar” listesi bulunmaktadır. Burada 9 adet “anıtsal yapı” koruma altına alınmıştır. Burada da; (Sıra No: 1-2’de) 2 çeşme bulunmaktadır. (Liste:4’ün de “toplantı ve Karar” tarihleri aynıdır.)
İbrahim ağa çiftli çeşme iki sokağın birleştiği köşede her sokakta bir çeşme olmak üzere yönetici İbrahim ağa tarafından yapılmıştır. Çeşmenin eski kitabesi birinci çeşmede bulunmaktadır.
KAYNAK: KUŞADASI KÜLTÜREL MİRASI
