TALLİNN – ESTONYA
Tallinn, Estonya’nın başkenti ve ana liman kentidir. Baltık Denizi kıyısında, Finlandiya’nın başkenti Helsinki’nin 80 kilometre güneyinde yer alır.
Kentin tarihteki diğer isimleri Kolõvan, Lindanise, Lindanisa (Lindanäs) ve “Reval” türevleri – Revalya, Revel, Revelin’dir. Tallinn kelimesinin tam olarak nereden geldiği bilinmese de, kelime kökeni olarak “Taani-linn” (Danimarkalılar’ın Kenti) veya “talu linn” (çiftçi kenti) olduğu muhtemeldir. Tallinn ismi, 1918 yılında Estonya bağımsızlığını kazandıktan sonra resmi olarak kabul edilmiştir. 1918 öncesi ise kentin adı Reval’di. Şehir Turku’le birlikte (Finlandiya) 2011 Avrupa Kültür Başkenti seçilmiştir.
Tallinn, Estonya’nın başkenti ve en büyük şehridir. Harju ilçesinde Finlandiya Körfezi kıyısında, ülkenin kuzey kıyısında yer almaktadır.
Küresel bir şehir olarak dünyanın en iyi 10 dijital şehir arasında yer alan Tallinn’de, kablosuz internet neredeyse her yerde ücretsizdir. Büyüleyici ve sırlarla dolu bir şehir olan Tallinn keşfedilmeyi bekliyor. Şimdi size Tallinn’de gezilmesi gereken tarihi ve turistik yerlerden bazılarını Tallinn gezi rehberinde tanıtmaya çalışacağız…
TARİHİ
Tallinn’in tarihi yerleri üç bölüme ayrılır:
“Katedral Tepesi”, Tallinn tarihinde merkezi otoritenin kurulduğu ilk yerdir. Önceleri piskopusun yönetiminde kalan Tallinn, daha sonraları soylular tarafından yönetilmeye başlamıştır. Günümüzde ise Estonya Meclisi burada yer alır.
“Eski Kasaba”, eskiden sıradan Estonyalılar’ın yaşadığı bölümdür. 19. yüzyıla kadar Katedral Tepesi’nden bağımsız yönetiliyordu.
“Kırsal alan”, Eski Kasaba’nın güneyinde yer alan ve çiftçilerin yaşadığı bölümdür.
Tallinn’in tarihi sayısız işgaller ve saldırılarla doludur. En son II. Dünya Savaşı sırasında ağır bombardıman altında kalan kentin tarihi bölümü ayakta durmayı başarmıştır. Nazi Almanyası döneminde Stalag 381 burada inşa edilmiştir. Tallinn 1997’de Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından Dünya Mirası listesine eklenmiştir.
15. yüzyılda inşa edilen 159 metre yüksekliğindeki gotik mimarisiyle Aziz Olaf Kilisesi, Avrupa’daki uzun yapıydı. Yangınlar yüzünden, kilisenin tekrar restore edilmiş olmasına karşın, yapının bugünkü boyu 123 metreye inmiştir
TALLINN’DE GEZİLECEK YERLER
TALLINN ESKİ KENT
İsmini eski Danimarka dilinden alan Tallinn “şehir, kale” anlamına geliyor. Dünyanın dört bir yanından gelen ziyaretçiler, gotik kulelere, Arnavut kaldırımlı sokaklara ve büyüleyici mimariye sahip Kuzey Avrupa’nın en iyi korunmuş ortaçağ kenti Tallinn’in güzelliğine hayran kalmaktadır. Bir zamanlar Almanya, Danimarka ve ötesinde yer alan zengin tüccarlara ev sahipliği yapan Tallinn Eski Kenti, Avrupa’daki diğer birçok başkentten farklı olarak, ortaçağ ve Hansa kökenli yapısını tamamen korumayı başarmıştır. Oldukça sağlam olan 13. yüzyıldan kalma şehir planı nedeniyle, Eski Kent (Old Town),1997 yılında UNESCO Dünya Mirası Sit Alanı olarak kaydedildi ve dünyanın en tanınmış yerlerinden biri olarak ünlendi.
GİZLİ GEÇİTLER
Eski Kent’in altında 17. yüzyıldan kalma bir tünel var. İkinci Dünya Savaşı sırasında bomba sığınağı olarak kullanılan geçiş noktalarından 380’inin kamuya açıldığı 2010 yılına kadar ziyaretçiler tarafından öğrenilemedi.
ALEXANDER NEVSKY KATEDRALİ
19. yüzyıldan kalma klasik bir Rus Ortodoks kilisesidir. Tallinn’in turistik bir sembolü haline gelen en büyük ve en güzel kubbeli katedral. Katedral, Estonya’nın Çarlık Rusya tarafından yönetildiği 1900 yılında Toompea Tepesi üzerinde inşa edilmiştir. Katedral, Tallinn’deki Ortodoks sakral mimarisinin en anıtsal örneklerinden biridir. Tallinn’in en güçlü kilise çanları topluluğu kilisenin kulelerinde yer almaktadır. Tallinn’in en büyük zili de dahil olmak üzere 15 ton ağırlığında 11 çana sahiptir. Mozaikler ve ikonlarla dekore edilmiş iç mekanlar görülmeye değer.
ST. OLAV KİLİSESİ
Şehrin en büyük ortaçağ yapısı olan Tallinn’deki St Olaf Kilisesi, adını, Norveçli kral Olav II Haraldsson’dan almıştır. Kilise ilk olarak 1267 yılında anılmıştır. Aşağı Kent’teki ana kiliselerden biri haline gelmiştir. Kilisenin kulesine 10 defa yıldırım düşmüş, 1625, 1820 ve 1931’de büyük yangınlar meydana gelmiş. 16. yüzyılın başlarında tamamlanan bu kilisenin gotik çan kulesi, bir zamanlar kiliseyi dünyanın en yüksek binalarından biri haline getirmiştir (bazı kaynaklara göre 159 metreye kadar yükselmektedir). 124 metrelik kulesi Tallinn’in sembollerinden biri olarak kabul edilir. Yaz aylarında, ziyaretçiler şehrin manzarasının keyfini çıkarmak için kulenin gözlem platformuna 232 basamaklı sarmal bir merdivenle çıkabilmektedir.
KADRIORG PARKI
Şehrin en büyük ve en yeşil alanlarından birisi olan Kadriorg Parkı, yaklaşık 70 hektarlık bir alanı kaplayan Estonya’nın en seçkin saray ve şehir parkıdır. İnşası 1718 yılında Rus Çar Kralının emriyle başladı. Parkta gezmek için en popüler yerler, Kuğu Göleti’ni çevreleyen çiçek yatakları ve oradan da cumhurbaşkanının sarayına giden sahil şeridi. Parkta KUMU (Estonya Sanat Müzesi),Kadriorg Sanat Müzesi ve Mikkeli Müzesi’nin yanı sıra heykeltıraş Amandus Adamson, yazar F. R. Kreutzwald ve sanatçı Jaan Koort gibi kültürel figürlerin yer aldığı birçok müze bulunmaktadır. Ayrıca bu park Estonlar içinde çok ayrı bir öneme sahip. Her yıl Eylül ayında bu parkta yaza veda etkinliği yapılıyor ve şehirdeki herkes bu parka akın ediyor.
KUMU SANAT MÜZESİ
2006 yılında açılan Kumu, Estonya Sanat Müzesi’nin ana merkezidir. Burada, Estonya Sanat Müzesi koleksiyonlarının çoğu korunmakta. Müze merkezi, koruma-restorasyon bölümü, tüm ziyaretçilere açılan bir kütüphane, Kumu Sanat Müzesi’nin sürekli ve değişken sergileri, modern sanat galerisi, bir oditoryum ve bir eğitime ev sahipliği yapmaktadır. Kumu Sanat Müzesi’nin kalıcı sergisi, 18’inci yüzyılın başından 1991 yılına kadar Estonya sanatını tanıtıyor. Değişken sergiler, uluslararası ve modern sanatı da içeriyor.
TELLISKIVI CREATIVE CITY
Eski Kent ve Pelgulinna ve Kalamaja bölgelerinin sınırlarında eski bir sanayi kompleksinde bulunan Telliskivi Creative City, Tallinn’in yaratıcı merkezidir. Burası, stüdyoların, yaratıcı şirketlerin ve STK’ların ofislerinden oluşan Estonya’nın en büyük yaratıcı merkezidir. Birkaç küçük tasarım mağazası ve stüdyoları, 10 eşsiz yeme ve içme mekanı, fotoğraf galerisi ve bir sürü sokak sanatına ev sahipliği yapıyor. Burada her yıl yaklaşık 600 kültürel etkinlik gerçekleşmekte ve her cumartesi günü bir bit pazarı düzenlenmektedir. Burada, Farklı Odalar Kulübü, Vaba Lava Tiyatrosu ve Sõltumatu Tantsu Lava Tiyatrosu’nu da bulabilirsiniz.
TALLINN BELEDİYE SARAYI MEYDANI
Belediye Sarayı Meydanı, Orta Çağ’dan beri bu eski Hansa kasabasının merkezi ve pazar yeri olmuştur. 13. ve 14. yüzyılların başında da Aşağı Şehir’in merkezi oldu. Bir meydan olarak bugün de önemli bir rol oynamaktadır. Eski Şehir Günleri’ne ve diğer ortaçağ festivallerine ev sahipliği yapar, açık hava konserleri ve fuarlar için bir mekan ve daha fazlasıdır. Büyülü Noel pazarı, merkezinde yükselen bir ladin ağacıdır. Noel şenliklerini kutlamanın geleneği, Kara Kardeşler Kardeşliği’nin dünyanın ilk Noel ağacını kurduğu düşünüldüğünde, geçmişi 1441 yılına dayanır.
ESTONYA AÇIK HAVA MÜZESİ
Tallinn merkezine arabayla sadece 15 dakika mesafede harika bir yer. Ülkenin kırsal mimarisini ve yaşam tarzını sergileyen Estonya Açık Hava Müzesi’ndeki 14 çiftlik, 18–20. yüzyıllarda farklı toplum katmanlarından ailelerin nasıl yaşadıklarına dair genel bir bakış sunuyor. Bir kilise, bir han, bir okul, değirmenler, bir itfaiye istasyonu, bir dükkan ve deniz kenarında balık tutkunları burada yer alır. Müzede, el işi satın alabilir, atlara binebilir ve handa geleneksel Estonya yemeklerini deneyebilirsiniz. Yıl boyunca açık olan müze, eğlence, güzel atölyeler ve etkinlikler sunuyor.
ESTONYA TARİH MÜZESİ – BÜYÜK GUILD SALONU
Ortaçağ Büyük Guild Salonu, şehrin hayatında her zaman önemli bir rol oynamıştır. Tarih Müzesindeki kalıcı sergi, ‘SURVIVAL SPİRİTİ. 11.000 yıllık Estonya Tarihi (2011’de açılmıştır),Estonya’da yaşayan insanların benzersizliğini anlamaya yardımcı olur ve onları en çok etkileyen tarihsel olayları ortaya çıkarır. Sergi, çeşitli odalar aracılığıyla, Savaşları anlatan “”Silah Odası”, Büyük lonca ve ortaçağ ticaretinden söz eden “Elitlerin Gücü” sergisi gibi farklı konularla, Estonya geçmişinin hikayesini anlatıyor. Burada ayrıca farklı para birimleri görebilir ve etkileşimli zaman kapsülü içinde tarihsel etkinliklere katılabilirsiniz
KAYNAK: VİKİPEDİ, ÖZGÜR ANSİKLOPEDİ
FOTOĞRAFLAR 2013 YILINDA ÇEKİLMİŞTİR