BEYAZIT-I BESTAMİ CAMİİ – ZİLE / TOKAT
Tokat ili Zile İlçesi, Ali Kadı Mahallesi’nde bulunan bu caminin 1206 ve 1305 tarihli iki ayrı kitabesi bulunmaktadır. Büyük olasılıkla Ertena döneminde burada yapılmış olan bir külliyeden arta kalan bu yapının Beyazıt Bestami tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır. Bayâzıd-ı Bestâmî torunlarından Şeyh Edhem Çelebi tarafından idare olunur talebeyi doyurmak için büyük bir teşkilât da bulunurdu Nitekim caminin içerisinde bulunan türbede Beyazıt Bestami’nin torunları gömülüdür. Bayâzıt-ı Bestâmî Külliyesi bugünkü üniversite düzeyinde eğitim – öğretim hizmetlerini sürdürmüş ve pek çok değerli âlimlerin yetişmesine vesile olmuştur.
Cami dikdörtgen planlı olup, ibadet mekânı oldukça yüksek kasnaklı kiremit çatılı bir kubbe ile örtülmüştür. Yanındaki minare taş kaide üzerine tek şerefeli, kısa boylu ve yuvarlak gövdelidir. XIX. yüzyılda yapılmış ahşap minare özelliklerini taşımaktadır.
ŞEYH ETEM ÇELEBİ TÜRBESİ
Ali Kadı Mahallesindeki Beyazid-i Bestami diğer adıyla Şeyh Ethem Çelebi cami’indedir. Buradaki türbede 7 kabir bulunmaktadır.
Bu kabirlerde yatanlar ise: Beyazıd-ı Bestaminin 7. göbekten torunu Nasıreddin Musa Fakih, oğlu Aliyyü’l Mücerret, torunu Muinüddin-i Halil’dir.
1–ŞEYH ETEM ÇELEBİ (Sene 757) Şeyh Etem
Mukteda-i Şeria vetterigati Seyyüdül Mürebbin Burhanül Müdebbidün
2–SEYYİDET İ MÜDEHHERAT ÜMMÜGÜLSÜM
Binti Seyit Ömer zevce-i ,Şeyh Etem Çelebi
Şeyh Etem Çelebinin ailesi,Seyit Ömer (Sene 761) kızı Ümmügülsüm
3–SEYYİDET İ ABİDAT FATIMA BİNTİ ŞEYH ETEM ÇELEBİ
Binti Şeyh Etem Çelebi (Sene 763) Şeyh Etem kızı Fatıma
4–ŞEYH MUSA (Musa Fakih)
El Hacirü,El Abidü,Ezzahidü Et müteverri,Seyyidül Salikin Hace Nusrettin Şeyh Musa (Sene 603)
5–ŞEYH ALİYYÜL MÜCERRET
El Bariül Müteverriül Salikin Fi alemit tecrit Seyfettin
Şeyh Aliyyül Mücerret (Sene 654)
6–ŞEYH MUHİDDİN HALİL
Ezzahidiül abidü Zeynel Arifin,
Kutbussalikin , Şeyh Müinül Hakkı vel Milleti veddin
Şeyh Muhiddin Halil (Sene 733)
MÜSEVİD-ZADE ABDULLAH EFENDİ
Fotoğrafa göre resmin sol tarafına düşer ,Bu sandukalara göre paraleldir ,Demir parmaklılarla ayrılmıştır.
BEYAZİD-İ BESTAMİ(Kabri İran’ın Bistam ilçesinde bulunmaktadır.776 (H.160) veya 803 (H.188)de İran’da Hazar Denizi kenarında Bistâm’da doğdu. İranlı Türkmen İslâm alîmi ve evliya. Künyesi, Ebû Yezîd’dir. İsmi Tayfûr, babasının adı Îsâ’dır.) بايزيد بسطامى Ailesindendir
Meşayıhtan Hafız Hacı Ali oğlu Hafız Abdullah, Üstadı Muharrem Efendidir,
Fıkıh İlminde Yüksek Bir Payeye erişmiştir, Vefatı (Hicri 1320)
Türbe İçinde Yatan Zatları Soyundan gelir,
Müftü Arif Kılıç’ın Anne (Meryem eme) tarafından dedesidir.
“Kitabı Şerhi Risaleyi Libasiye”İsimli Kitabın Yazarıdır (1303-Miladi 1884)
Kaynak: Zile Camileri
Fotoğraflar: Mustafa Gürelli
