JUMEİRAH CAMİİ – DUBAİ

    Jumeirah Camii, Birleşik Arap Emirlikleri’nin Dubai Emirliği’nde bulunan bir camidir. İnşaatı 1975’te başlamış ve cami 1979’da açılmıştır; cami, Fatımi ve Memlük gibi tarihi İslam mimari tarzlarının bir kombinasyonuyla inşa edilmiştir. Dubai’nin eski hükümdarı merhum Şeyh Raşid bin Said El Maktum’un oğlu ve varisi Şeyh Muhammed bin Raşid El Maktum’a hediyesidir.

    Cami, Şeyh Muhammed tarafından kurulan bir turist yardım kuruluşu olan Şeyh Muhammed Kültürel Anlayış Merkezi (SMCCU) tarafından denetlenmektedir. 1.200’e kadar ibadet edeni ağırlayabilir. Cami, yalnızca SMCCU tarafından düzenlenen turla girebilen Müslüman olmayan ziyaretçilerin erişebildiği Dubai’deki birkaç camiden biridir. Komplekste ayrıca özel etkinlikler için kiralanabilen bir müze ve meclis bulunmaktadır.

JUMEİRAH CAMİİ’NİN TARİHİ

    Jumeirah camisi, 1979 yılında mimarlar Abd al-Muʿizz Husayn ve Hegazy Mühendislik Danışmanlığı’ndan Muhammad al-Mahdi Hegazy tarafından inşa edilmiştir. Şu anki hükümdar HH Şeyh Muhammed bin Raşid El Maktum’a bir hediye olarak Şeyh Raşid bin Said El Maktum tarafından yaptırılmıştır. Turist odaklı sahil beldeleri ve büyük yabancı nüfusuyla bilinen, Basra Körfezi kıyısındaki Jumeirah semtindeki cami. Dubai’nin petrol keşfi sayesinde büyük bir servete kavuştuğu “Petrol Çağı” nda Jumeirah yoğun bir şekilde gelişmiştir.

    Jumeirah Camisi, Şeyh Muhammed’le bağlantılı bir örgüt olan SMCCU’nun Bur Dubai semtine taşınmasına kadar örgütün merkezi olarak hizmet verdi.

   Dubai’deki en popüler turistik yerlerden biri Jumeirah Camii’dir. Cami, nefes kesici bir manzaraya ve eşsiz ve güzel bir mimariye sahiptir. Müslüman olmayanlar da dışarıdan hayranlıkla izleyebilir veya rehberli bir tura katılabilir, bu nedenle burası yalnızca Müslümanlar için değildir.

    Grand Jumeirah Camii, Birleşik Arap Emirlikleri’nin Dubai kentindedir. Dubai’nin alışveriş ve turistik bölgesinin kalbindeki Jumeirah Beach Road’da yer almaktadır. Cami, Dubai’deki en popüler turistik yerlerden biridir ve karmaşık mimarisi ve güzel konumu, şehri ziyaret eden herkes için görülmesi gereken bir yerdir.

    Jumeirah Camii, Dubai’nin simgesel yapılarından biridir. 1970’lerin sonlarında dönemin hükümdarı Şeyh Raşid bin Said El Maktum tarafından yaptırılmıştır. Geleneksel İslam mimarisinin mükemmel bir örneğidir ve 1.200’e kadar ibadet eden kişiyi ağırlayabilir.

     Cami geleneksel Mağribi tarzında inşa edilmiş ve tamamen beyaz mermerden yapılmıştır. Altı minaresi ve iki adet 45 metre yüksekliğinde (148 fit) kubbesi vardır. İç kısmı karmaşık İslami hat sanatı ve motiflerle dekore edilmiştir.

   Ana salon, namazdan önce abdest almak için iki küçük salonla çevrilidir. Duvarlar ve tavanlar güzel İslami sanat eserleriyle süslenmiştir ve duvarları kaplayan büyük pencerelerden doğal ışık içeri sızmaktadır.

    Jumeirah Camii, rehberli turlar için Müslüman olmayanlara açıktır. Bu turlar ziyaretçilerin İslam inancını öğrenmelerini ve caminin güzel iç mekânını takdir etmelerini sağlar. Cami, Dubai’nin mirasının değerli bir parçasıdır ve şehri ziyaret eden herkes için mutlaka görülmesi gereken bir yerdir.

MİMARLIK

DIŞ

    Cami sarı-pembe kumtaşından inşa edilmiştir. İki minare ve bir kubbe, resmi kaynaklar sadece Fatımi mimarisinden ilham aldığını iddia etse de, Mısır Memlük mimarisinin karakteristiği olan derin kabartma oymalarla süslenmiştir. Özellikle, her iki stil de Hegazy Mühendislik Danışmanlık şirketinin merkezi olan Kahire’de mevcuttur.  Caminin iki girişi vardır, biri turistlere yönelik Jumeirah Caddesi boyunca, diğeri ise ibadet etmeye gelen ibadet edenler için binanın karşısındadır. Müslümanlara yönelik giriş, günlük duanın önemini vurgulayan Tevbe Suresi’nden alınmış Kur’an kitabeleri taşır. Abdest için dış avluda çeşmeler mevcuttur.

İÇ MEKÂN

    Sütunlar, Selçuklu mimarisinden kaynaklanan ve Memlükler tarafından da kullanılan bir düzenleme olan merkezi kubbenin etrafında hipostil bir tasarımda düzenlenmiştir. Zemin, çiçek desenleriyle süslenmiş büyük bir halıyla kaplıdır. Caminin ibadethanesindeki epigrafi, hükümetler tarafından kurulan dini mekânlarda yaygın olarak bulunan Kur’an’ın Zafer ayetini okur.

    İç süsleme, hem Müslüman dünyasında hem de Batı’da mimari saygılara ilham veren, İspanya’da Nasridler tarafından inşa edilen bir kompleks olan Alhambra ile görsel benzerlikler taşımaktadır. Alhambra süslemesini popülerleştiren Owen Jones’un 1856 Süsleme Grameri’nde yazıldığı gibi:

    “Mağribîlerde, genel bir kural olarak, birincil renkler nesnelerin üst kısımlarında, ikincil ve üçüncül renkler ise alt kısımlarında kullanılırdı. Bu da doğal bir yasaya uygun görünüyor; gökyüzünde birincil mavi var…” (s. 199)

    Jumeirah Camii’nin iç kısımlarının katları, kubbenin içini de kapladığı için “gökyüzü” olarak mavinin kullanıldığı, artan düzende bej, sarı, somon pembesi ve maviye boyanmıştır. Kubbeyi kaplayan mozaik de geleneksel İslami tasarıma benzese de, caminin alt yarısında birincil olmayan renklerin kullanımı, bu tarzdan bir sapmayı işaret eder. 

Kaynak: Vikipedi, özgür ansiklopedi

Fotoğraflar: Mustafa Gürelli