SELENDİ – MANİSA
Selendi. Türkiye’nin Ege Bölgesi’nde bulunan Manisa ilinin ilçelerinden biridir. 1954 yılında, 6324 numaralı karar ile kurulmuştur. Manisa’ya 155 km, Uşak’a ise 70 km mesafede yer alır. İlçe sınırlarından Gediz Nehri’nin önemli kollarında biri olan Selendi çayı geçer. Asıl geçim kaynağı tütüncülük, hayvancılık ve tarımdır. Ayrıca Pınarlar, Eskin, Terziler, Kürkçü ve Hacıhaliller köylerinde son yıllarda kirazcılık artmıştır. Kınık Mahallesi piknik alanı, Gavur evleri kaya mezarları, Bayraklı anıtı Selendi’nin gezilebilecek yerleridir. Merkez nüfusu 8.108’dir. Köyleri de dâhil toplam nüfusu 26.500’dür fakat son 50 yıldır sürekli göç veren ilçenin göç eden kişileri de hesaba katıldığında nüfusu 77.000’i geçmektedir. Manisa’nın en az yoğunluklu ilçesidir. Ayrıca ilçede eskin mahallesinde bulunan altın-kurşun-krom karışımı maden rezervi bir müddet işletilmiş fakat madenin 49 yıllık kullanım hakkını elinde bulunduran Bulgaristanlı firmanın bu ülkede iflas etmesi sonucu maden kapatılmıştır ve yıllardır atıl olarak durmaktadır. Bunların yanında Gediz Nehrinin en büyük kolu olan selendi çayı kış aylarında Gediz Nehrinden daha fazla su taşır. İlçenin tarihinde aldığı en büyük yatırımlar; tekel yaprak tütün depolama işletmeleri ve yatılı ilköğretim bölge okuludur. Selendi’nin tarhana, höşmerim, keşkek ve yufkası meşhurdur. İlçede üretilen Amerikan tipi küçük yapraklı tütünler çok değerlidir.
Türk Kurtuluş Savaşında Aşağı güllüce ve Kınık mevkiinde şiddetli çatışmalar geçmiştir. 44 mahallesi bulunmaktadır.
İl merkezine en uzak ilçelerden biri olan Selendi, Demirci, Kula, Uşak’ın Eşme ve Merkez, Kütahya’nın ise Simav ve Gediz ilçeleriyle çevrilidir.
Adını bugünkü Karaselendi Köyü’nde kalıntılarına rastlanılan Slandos Kenti’nden alan Selendi sırasıyla Lidya, Pers, Roma ve Bizans egemenliğinde kalmıştır. Yıkılan kent bugünkü yerinde tekrar kurulmuştur. 8. yüzyıl sonunda Germiyanoğulları’nın, 15. yüzyıl başlarında Osmanlı Devleti’nin yönetimine giren Selendi, 27 Temmuz 1920 – 3 Eylül 1922 tarihlerinde Yunan işgalinde kalmıştır. Daha önce Kula İlçesi’ne bağlı bir nahiye iken 1954 yılında ilçe olmuştur.
Arazi özelliği nedeniyle hayvancılık yaygın olmakla birlikte en önemli geçim kaynağı tütündür. Toprak özelliği nedeniyle kaliteli tütün yetiştirilen ilçede son yıllarda tütün üretimine getirilen kısıtlamalar nedeniyle yayla bağcılığı, zeytin, kiraz, antep fıstığı, sebze ve meyve gibi ürünlere geçiş başlamıştır.
Selendi’de yörük kültürünün ve hayvancılığın etkisi ile çok eski tarihlerden bu yana cirit oyunları oynanmaktadır. Ata binmeye meraklı olan Selendi halkı düğün ve bayramlarını, atlı oyunlarla süslemiştir.
Ata sporumuz olan cirit oyunları Selendi de hala varlığını sürdürmekte, 3 Eylül’de düzenlenen Kurtuluş Şenlikleri’nde cirit müsabakaları düzenlenmekte, 3 Eylül Atıcılar ve Biniciler Derneği çeşitli müsabakalarda ödüller almaktadır.
TARİHÇE
Selendi İlçesi; Manisa İl’inin doğusunda Uşak ve Kütahya ile sınır konumundadır. İlçenin isminin kaynağı ile ilgili iki farklı tahmin bulunmaktaydı. Birincisi; ilçenin Lidya döneminde Silandos diye anıldığı, daha sonra zamanla Selendi olarak günümüze geldiğidir. İkincisi ise; Selendi Çayı’na sel inince halk , ”sel indi” söylemini zamanla ”sel endi” olarak kullanmıştır. İlçedeki Karaselendi bölgesindeki yeni bulunan Bergama Krallığı zamanında yazılmış bir kitabede ise ilçenin ismi MOXEİON olarak geçmektedir. Bu durum Selendi’nin Helenistik ( Lidya, Persler, Makedonya Krallığı, Bergama Krallığı ) dönemdeki isminin Moxeion olduğunu göstermektedir. Bergama Krallığına ait aynı kitabede Makada ve Moxeion isimli iki halktan (demos) bahsedilmektedir. Silandos ismi ise Lidya Devleti ile İlişkilendiriliyordu. Bilimsel veriler bu Silandos isminin Roma İmparatorluğu zamanında kullanıldığı anlaşılmaktadır. Çünkü o dönemde bölgede darp edilen sikkeler üzerinde Silandeon (Silandosta basılmıştır anlamında) yazıyordu. Silandos sikkeleri ms 1.-3. yüzyıllarda yaklaşık 300 yıl basılmıştır. 2008 yılında Prof. Dr. Engin AKDENİZ tarafından yapılan incelemede ilçenin batısındaki Hotaklı mevkiinde bulunan TERSTEPE HÖYÜĞÜ bulunmuştur. Höyük üzerinde yapılan araştırma sonucu; bu bölgedeki yerleşimin ilk olarak kalkolitik çağda (mö 5500) başlamış ve günümüze kadar devam etmiştir. Yapılan araştırma sonuçları ilçenin 7500 yıllık bir yerleşim yeri olduğunu göstermektedir.
KAYNAK: MANİSA İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ
