29 Mart 2024
Türbeler

ARAPPINARI TÜRBESİ – TEKKESİ – TİRE / İZMİR

Arappınarı Tekkesi, Baba Sultan dergahı veya Horasanlı Halil İbrahim Baba Zaviyesi ismiyle bilinen tekke, Derekahve semtinin güneyinde Güme Dağı eteklerinde bulunmaktadır. Bir Bektaşi Tekkesi olan Arappınarı Tekkesinin son dönem şeyhi Hüsnü Baba (Hacı kırzade eş şeyh Hüseyin Efendi ibnil hac Ahmet) aynı zamanda icazet vermeğe yetkili bir şeyh olarak da dikkati çeker. Girit’teki Horasanlı Dergahı şeyhlerine “Mürşit” payesi vermiş olması belgelerde yer alır. Hüsnü Baba’nın, 1903 tarihinde düzenlediği ek vakfiye suretine göre, tekkeye arazi ve ev gibi vakıflar bıraktığı ve yeni düzenlemeler yaptığı anlaşılmaktadır. Hüsnü Baba, vakfiyesinde tekkenin akarlarından bir kısmını Hacı Bektaş Dergahı ile türbesine, bir kısmını da İstanbul Merdivenköy’deki Şahkulu Tekkesine harcama şartı getirir. Evliya Çelebi, Tire ziyaretinde Tekke ile ilgili ayrıntılı bilgiler verir. Evliya, 1671’de tekkenin şeyhi Halil İbrahim Baba’nın Bursa’daki halveti şeyhi Üftade’ye bağlı olduğunu yazar. Yine, çevresinde 20.000 müridi olduğunu ve tekkenin üstündeki dağda bulunan kestaneliklerin tekkenin vakfı olduğunu ekler. Evliya Çelebi, tekkede 200 kişinin hizmet gördüğünü ve yakınında 70-80 odalı “Fakirhane” bulunduğunu eklemektedir. Ayrıca, tekkenin önemli gelir kaynaklarından başlıcası, dere üzerindeki değirmenleridir. Sicil defterlerinden bu değirmenlerin yakın yıllara kadar çalıştığı anlaşılmaktadır. Tekke, içindeki meyve ağaçları sebebiyle, Vakıflar İşletme Müdürlüğü tarafından kiraya verilerek çalıştırılmaktadır. Tekkenin 50 metre güney doğusunda kabristanlığı ile bu kabristanlığın batısında türbe yer alır. Türbe, Selvi ağaçlarının içinde bulunmaktadır. Üst örtüleri yıkılmakla birlikte günümüze ulaşabilmiş olan türbede,
Horasanlı Halil İbrahim Baba, 17. yüzyıldaki şeyhi Halil İbrahim Baba ve 19. yüzyılın ünlü şeyhi Hacıkırzade Hüsnü Baba 
yatmaktadır.
(ŞİMDİLERDE TÜRBE VE ÇEVRESİ RESTORE EDİLMİŞ, DİĞER ALANLAR MESİRE YERİ OLARAK TİRE BELEDİYESİ TARAFINDAN İMAR EDİLMİŞTİR.)