SHALOM (ŞALOM) HAVRASI (AYDINLILAR HAVRASI) – HAVRA SOKAĞI – KONAK / İZMİR
Kemeraltı Havra Sokağı’nda yer alan yapı 927 sokak üzerinde 38 numarada, Algaze Havrası’nın karşısında konumlanmaktadır.
Sözü geçen havranın Hahambaşı Hayim Eskapa döneminde kullanıldığı ve 1800, 1841 yıllarında iki kez restore edildiği bilinmektedir. Yapı 1500 yıllarında yapılmıştır ve 1841 yılındaki büyük İzmir yangını havranın önünde durdurulmuştur. Yapının giriş kapısında bu olayı anlatan bir kitabe bulunmaktadır.
Yapıya küçük bir bahçeden girilmektedir. İlk yapıldığı yıllarda merkezi planlı olarak inşa edilen bu yapı daha sonraki yıllarda merkezi planı kilise tarzı planlama olan lineer plan şemasına dönüştürülmüştür.
Mehizah bölümü küçüktür. Söz konusu havra günümüzde kullanılmamaktadır. Yapının zemin katı yığma taş, üst katı ahşap karkas olarak inşa edilmiştir. Zemin ve tavan döşemeleri ahşap olup, yapının çatısı ahşap konstrüksiyondur. Havranın ana mekânı; tevyanın bulunduğu yerin yükseltilmiş tavanını taşıyan dört sütun tarafından dokuz dikdörtgen parçaya bölünmüştür. Shalom Havrasının günümüzde hekal duvarına kaldırılan portatif tevyası altı basamakla çıkılan kadırgaya benzer bir platformun üzerinde yer almaktadır. Tevyasının üzeri bordo renkli işlemeli bir seccade ile örtülüdür. Tavanlar geometrik forrnlarla süslenmiştir. Bezemelerin renkleri, tora dolabının ve tevyanın üzerini kaplayan bordo renkli işlemeli örtüler, iç mekânı renklendiren öğelerdir.
GİRİŞ KAPISINDAKİ KİTABESİ:
1-Habayt Hakneset haze banuy mişnat 5560 im
2-Manihigim meatar harav bate kehuna zayntsadikvavkaflamed
3-Viserafat şanat 5601 lamedtaffeytsadik lo nisraf
4-Vebe hodeş Nisan şanat 5650 nigmar binyan gadol bakahal kadoş
5- Vememdaletkafyudbettsadik yibane binyan Tsiyon in 11 hanuyot ahareym al
6-Yedi hamiştadelim haleva hemma Sinyor Moşe
7-Uziyel Bar Yosef hayo(haşem yişmerehu vihayehu) ve haverav Eliya Kuryel hayo
8-Ve Sinyor Danyel Farhi hayo ve Sinyor Yomtov Mizrahi
9-Hayo ve Sinyor Yaakov Uziyel Bar Aharon hayo ve havero
10-Moşe de Sigura hayo ve Moşe Uziyel bar
11-Aharon hayo ken nira bet kodşeynu
12-Vetifarteynu betbetyudalef betsameh vehaviyotim el har
13-Kodşi vesimahtim bebet tefilati45 leparak katan 5650
AÇIKLAMA:
1-Bu Sinagog 1800 senesinde inşa edilmiştir
2-Mahalli yöneticiler
3-Ve 1841 tarihli yangında… Yanmadı
4-Ve 1890 senesi Mart ayında büyük Sinagog tamamlandı(inşası)
5-Ve… Arkasındaki 11 dükkânla birlikte
6-Bu konuda üstünlük alanlar onlardır ki Sinyor Moşe
7-Uziyel Yosef oğlu Tanrı onu korusun ve ona ömür versin ve arkadaşları Eliya Kuryel Tanrı onu korusun ve ona ömür versin
8-Ve Sinyor Danyel Farhi Tanrı onu korusun ve ona ömür versin ve Sinyor Yomtov Mizrahi
9- Tanrı onu korusun ve ona ömür versin ve Sinyor Yaakov Uziyel Aharon oğlu Tanrı onu korusun ve ona ömür versin ve arkadaşları
10-Moşe de Sigura Tanrı onu korusun ve ona ömür versin ve Moşe Uziyel
11-Aharon oğlu Tanrı onu korusun ve ona ömür versin kutsal hanemizde göründü
12-Ve iftihar kaynağımız… Onları getireceksiniz Kutsal Dağıma
13-Ve benim İbadethanemde mutlu olacaksınız 1890
KAYNAK: İZMİR KÜLTÜR TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ PORTALI
KİTABE SAYIN: SİREN BORA
FOTOĞRAFLAR: EROL ŞAŞMAZ
