28 Mart 2024
Özel Mekanlar

KEMER (YENİŞEHİR) POLİS KARAKOLU – TEPECİK – İZMİR

Gaziler Caddesi No:189 daki bina artık karakol olarak kullanılmamaktadır. Muhabere Şubesi olarak hizmet vermektedir. Şu anda trafik şubesinin bulunduğu alanda ise, süvari polisinin at tavlası bulunmaktaydı. Tarihî bina, bodrum kat üstüne yükselen iki kattan oluşur. Kareye yakın dikdörtgen plânlı yapının üç katında da, aynı oluşum tekrar edilmiştir. Her katta ortada yer alan koridorun, sağına-soluna mekânlar yerleştirilmiştir.
Yapı malzemesi olarak, taş ve moloz kullanılmıştır. Güney cephesi, mermer ve düzgün kesilmiş yeşil taşlarla bezenmiştir. Diğer üç cephesi ise; tuğlalarla düzgün sıralar halinde örülmüştür. Çatı ise, dört yana eğimli bir tarzdadır. Saçaklar ön cephede mermer, diğer cephelerde de tuğla silmelerle oluşturulmuştur.
Doğu-batı-kuzey cephelerinde, bodrum katıyla, birinci katı yatay taş bir friz, birinci katla ikinci katı ise tuğladan oluşturulmuş iki ince şerit friz ayırmaktadır. Bu cephelerde beden duvarlarından çatıya geçiş, ince tuğla frizlerin sıralandığı saçakla sağlanmıştır.
Bu cephelerde, pencere formları aynıdır. Birinci ve ikinci katlarda, atnalı biçimindeki kemerler, üstte sivriltilerek sona erdirilmiştir. Bodrum katına ise, basit dikdörtgen şeklindeki pencerelerin sövelerinde tuğla ile oluşturulmuş birer hafifletme kemeri yer almaktadır. Pencerelerin söveleri taştır ve hafif dışa taşkındır. Tüm cephelerde açıklıklar üç sıra halinde üst-üste gelecek şekilde dizilmişlerdir.
Doğu cephesinde her sırada üçer adet olmak üzere dokuz pencere, batı cephesinde; birinci katta iki, bodrum katı ve ikinci katta üçer pencereden toplam sekiz pencere. Kuzey cephesinde bodrum katında iki pencere, bir giriş, birinci katta bir pencere, bir giriş, ikinci katta ise üç pencere olmak üzere toplam altı pencere, iki giriş bulunmaktadır. Kuzey cephesinde yer alan bu girişe, doğudan çıkılan sahanlıkla ulaşılmakta iken, bugün bu sahanlık ve merdiven mevcut değildir.
Binanın ana girişi oldukça gösterişli ve anıtsaldır. Ön cephenin üst kesiminde mermer korkuluk düzeninde yerleştirilmiş bir kalkan duvar yer alır. Bu kalkan duvarının altında, silmelerle oluşturulmuş saçak altı frizi uzanır. Bodrum, birinci ve ikinci katları, yatay taş bir friz ayırmaktadır.
Cephenin orta kesimi, mermer kaplanarak biraz öne çıkarılmıştır. Bu bölümün iki yanında kalan kesimlere dörder pencere, ikişerli ve üst-üste toplam sekiz pencere yerleştirilmiştir. Atnalı formundaki pencerelerin kilit taşları belirginleştirilmiştir. Pencerelerin altında yer alan panolar, ince silmelerin çapraz yerleştirilmesiyle dondurulmuş birer süslemeye sahiptir. Bodrum katında, merdivenin iki yanında bitişik ikişer pencere bulunmaktadır. Bunlar dikdörtgen şekillidir.
Ana giriş, bu cephenin orta kesimindedir. Girişin atnalı formunda bir kemeri vardır. Bu kemer ince bir silmeyle yapılmış, ay şeklinde bir kuşatma kemeriyle çevrelenmiştir. Kapı alınlığındaki ortasındaki camın ortasına da demirden bir yıldız motifi yerleştirilerek ay-yıldız motifi oluşturulmuştur. Giriş üzerinde dikdörtgen bir çökertme vardır. Orta kesimin ikinci katında, atnalı formunda bitişik üç pencere yer almaktadır. Bu pencerelerin üstünde testere dişi bir friz uzanmaktadır. Pencerelerin altında ise, panoların içinde birer daire ortasına yapılmış, beş kollu yıldız motifi bulunur.
İç mekân ise, daha önce belirttiğimiz gibi bir koridor etrafında oluşan sağlı-sollu mekânlardan oluşup, her katta bu anlayış tekrar edilmiştir.
Kemer Karakolu, Vali Rahmi Arslan’ın valiliği sırasında inşa edilen Basmane Karakoluyla; malzeme, plân ve süsleme açısından çok benzeşmektedir. Bu işaretler de, iki karakolun aynı zamanda inşa edildiğini düşündürtmektedir. (1918) Yine bu binada da; oryantalist, Barok ve neo-klâsik tarzı karışımları bizi, eklektik bir yapıyla karşılaştırmaktadır.
KAYNAK: Orhan Beşikçi ( Kent Yaşam )