28 Mart 2024
Hanlar

SÜLEYMAN FERİT ECZACIBAŞI ECZANESİ (ŞİFA HAN ) RESTORASYONU / RAGIP PAŞA OTELİ – KEMERALTI – İZMİR

   Yapı konaklama amacında Anafartalar Cad. No:9 da, Han olarak inşa edilmiştir. Yeni işlevde iş yeri olarak kullanılmış ve fonksiyonun getirdiği ihtiyaçlar doğrultusunda çeşitli müdahalelerde bulunulmuştur.

  Cadde boyunca yer alan tüm otellerde olduğu gibi bu otelin de geçmişinde bir han bulunmakta; adı Ragıp Paşa Hanı. Otelin sahibi Dellalbaşızade Ragıp Paşa, kentte 19. yüzyılın son çeyreğinde görev yapmış belediye başkanlarından biri.

    Otelin müdürleri Muhammed Bey ve Osman Nuri Bey iken, 1930’lu yıllara gelindiğinde Hasan Basri Bey olmuş. 24 odalı otel, birinci ve ikinci sınıf oteller listesindeymiş. Tek kişilik odada konaklama 125 kuruş, iki kişilik odada kişi başı 50 kuruş olarak belirlenmiş.

Hanın üç taraftan revaklarla çevrelenmiş avlusuna, başta ve sondaki iki giriş kapısına açılan kısa bir koridor ile ulaşılırmış. Girişin sağında bulunan iki dükkândan biri, İzmir’deki ilk Türk eczanesi olarak bilinen Kadızade Hüseyin Rıfat Efendi’ye ait Şifa Eczanesi’dir. Eczanenin Kemeraltı ile özdeşleşmesi ise Süleyman Ferit Bey’e satılması ile gerçekleşir.

   İkinci dükkân ise İzmir’in ünlü mekânlarından Ragıp Paşa Kıraathanesi’ymiş. İstanbul Şehir Tiyatrosu oyuncuları İzmir’e geldiklerinde bu otelde kalır, tiyatro severler ve sanatçılar bu kıraathanede birlikte tiyatro sohbetleri yaparmış. Ülkede ve kentte olup bitenleri mizah ve taşlama yolu ile dile getiren ‘Palavra Kulübü’ de 1930-1955 yılları arasında burada bir araya gelirmiş. Şair Bıçakçızade Hakkı, İttihat ve Terakkici Küçük Talat, yazar Nail Moralı, ressam Kadri, Ferit Eczacıbaşı bu entelektüel buluşma mekânının müdavimlerindenmiş.

2012 yılında çıkan yangında büyük hasar görmesinden sonra, Eczacıbaşı ailesinin mülkiyetinde olan yapı aslına uygun şekilde restore edilmiş.

   Yapının restitüsyonu oluşturulurken yapıya ait eski fotoğraflar, projeler ve İzmir Ahmet Piriştina Kent-Arşiv Müzesi’nde bulunan Şifa Eczanesi’ne ait orijinal doğramalar göz önünde bulundurularak birebir ölçülerde yapılmış mekândan yararlanılmıştır. Yapının yakın tarihte geçirdiği yangında 2. kat döşemeleri ve çatı büyük ölçüde zarar görmüştür ve bu katın ahşap karkas taşıyıcı elemanları taşıyıcılıklarını yitirmiştir. Yapının bir süre atıl durumda kalması nedeniyle yapı öğelerinde önemli ölçüde kayıplar meydana gelmiştir. Yapının taşıyıcı sistemine ve öğelerine çeşitli müdahalelerde bulunularak restore edilmiştir.

Günümüzde bir ayakkabı mağazası olarak kullanılıyor.

KAYNAK: VİSİT İZMİR / PAKBEN İNŞAAT/RESTORASYON