16 Nisan 2024
Çeşmeler

CAVİT PAŞA ÇESMESİ – MANİSA

Manisa merkez 2. Anafartalar Mahallesi Manisa Teknik Lisesi’nin avlu iç duvarına yaslanmış durumdadır.

Tek cepheli çeşme 142 cm. genişliğinde 250 cm. yüksekliğindedir. Mermer malzeme ile inşa edilmiş yapı üçgen bir alınlık ve bu alınlığın üzerindeki profilli bir saçakla sonlanmaktadır. Alınlık ortasındaki üç yapraklı yonca formu verilmiş kabartma teknikli silme ile çevrelenmiş alanın içi “C” kıvrımları yapan d erin oyma teknikli bitkisel motiflerle bezelidir. Bu motifler yüzeysel kazıma tekniği ile hareketlendirilmiştir. İki yanda ucu volütle başlayan akantus yaprağı formundaki bitkisel kıvrımlar ortada palmet motifiyle birbirlerine bağlanmakta palmetin iki yanından çıkan “C” kıvrımlı akantus yaprağı ile sonlanmaktadır.

73 cm. genişliğindeki dikdörtgen çeşme nişi profilli silmeyle iki bölüme ayrılmıştır. Üstte çeşme aynası üzerinde volütlü bir tepelikle sonlanan dilimli kemer yer alır. Bu kemerin köseliklerinde ise volütlerden “S” kıvrımı yaparak çıkan ve aşağı doğru sarkan yapraklar lale motifi ile sonlanmaktadır. Genel olarak bakıldığında perde motifini anımsatan bu bölümün süsleme tekniği de alınlıktaki süslemelerin tekniği ile benzerlik gösterir.

Dekoratif kemerin içindeki “Gazinin Yavrularına” kelimeleri bir Gazi madalyasını anımsatacak şekilde beş kollu bir yıldız ile taçlandırılmıştır. Dekoratif kemerin altında çökertilen yatay dikdörtgen şekilli bölümde “Cavit Paşanın Yadigarı” yazısı ile hemen altında “1932” tarihi okunmaktadır.

Tek blok halindeki ayna taşı dilimli profilli, kabartma teknikli bir kemer ile belirginleştirilmiştir. Kemer üzengi noktası hizasında bir adet lüle deliği mevcuttur. Çeşme nişini sınırlandıran mermer pilasterler profilli kaidelere oturtulmuş olup niş tepe noktası hizasına kadar pahlanarak sütun görünümü verilmeye çalışılmıştır. Çeşmenin 50 cm. x 50 cm. boyutundaki mermer teknesi niş genişliğinde olmayıp dışarı taşıntı yapmaktadır.

Çeşme işlevini sürdürmemektedir. Çeşme aynasındaki yazıtlardan da anlaşıldığı gibi yapı 1932 tarihinde Cavit Pasa tarafından yaptırılmıştır.

KAYNAK: Sipil’den Manisa’ya Ab-ı Hayat Manisa Çeşmeleri