SARI HOCA CAMİ – KIRKAĞAÇ – MANİSA
Kırkağaç İlçesi Karaali Mahallesi 10. Sokakla 3. Sokağın kesiştiği yerde bulunmaktadır.
Bugünkü görünüşüne göre büyük çaplı bir onarım geçirdiği anlaşılmakla birlikte eser, plan özellikleri ve orijinal görünümünü koruyabilmiş minare kaidesindeki taş ve tuğla almaşık duvar örgüsünden hareketle, Erken Osmanlı dönemine tarihlendirilebilir.
San Hoca Camii, enine dikdörtgen planlı, düz tavanlı ve kırma çatılıdır. Yapının kuzeyindeki son cemaat yeri sonradan eklenmiştir. Esas giriş yapının kuzeyindeki eski görünüşlü ahşap kapıdan sağlanmaktadır. Caminin kuzeydoğu köşesinde sıvanmış sekizgen gövdeli minaresi bulunmaktadır. Minarenin sıvanmayan kaidesinin alt köşesinde orijinal malzemesi olan iki sıra tuğla tek sıra kesme taş görülmektedir. Yapının doğu cephesi oldukça hareketsiz düzenlenmiştir. Sarı renkteki moloz taşlardan örülmüş bu cephede, üst üste açıl ınış iki dikdörtgen pencere bulunmaktadır. Caminin güney cephesi yine moloz taştan örülmüştür. Güney cephede altlı üstlü üçer pencere sırası açılmıştır. Mihrabın önüne gelen ve doğuya yakın taraftaki alt pencerelerin üst kısımları tuğla örgülü, sivri kemerli birer alınlıkla sonuçlandırılmıştır. Cephenin ortasındaki alt pencerenin hemen batısında kesme taştan bir dilatasyon çizgisi belirgindir. Yine güney cephenin batı köşesindeki moloz taş dolgusu da farklı renktedir. Caminin doğu cephesindeki alt ve üst pencereler ile güney cephedeki dilatasyon izinin doğusunda kalan altlı üstlü dört pencere orijinal görünüme sahiptir.
Dikdörtgen harimin kuzeyinde, kapı eksenine yerleştirilmiş iki yuvarlak mermer sütunun taşıdığı sonradan eklenmiş mahfil kısmı bulunur. Yapının yarı yüksekliğe kadar fayansla kaplanmıştır. Beş sıra mukarnaslı, beşgen mihrap boyanmasına rağmen orijinal görünümdedir. Bugünkü minberin batısında kalan kısımla, minberin sonradan yapıldığı söylenebilir.
Caminin haziresinde çok sayıda bitkisel bezemeli, cami tasvirli ve sarıklı mezar taşlan bulunmaktadır. Bunların çoğunun çevredeki başka cami ve mezarlıklardan buraya getirildiği de ilçe halkı tarafından ifade edilmektedir. 2001 Ekiminde camiye yaptığımız son incelemede orijinal dış dokusunun yok edildiği yeni bir görünüme sokularak onarıldığı görülmüştür.
KAYNAK: MANİSA KÜLTÜR VARLIKLARI ENVANTERİ
